Serenity Review

**SPOILER FREE**

So, Joss does it again. Δεν πιστεύω οτι θα σταματήσει ποτέ να με συναρπάζει το πώς καταφέρνει κάθε φορά να εξελίσσει το ίδιο μήνυμα και να το μεταδίδει με διαφορετικούς, και ολοένα και πιο εμπνευσμένους, τρόπους.

Αυτή τη φορά το απόλυτο κακό δεν είναι μια απρόσωπη δικηγορική φίρμα ή μια αφηρημένη έννοια, είναι μια καταπιεστική κυβέρνηση που απαιτεί από τους πολίτες της να σκέφτονται πανομοιότυπα. Η μικρή ομάδα που αντιστέκεται δεν είναι ήρωες με υπερδυνάμεις που αγωνίζονται γιατί πολύ απλά "με μεγάλη δύναμη έρχεται και μεγάλη ευθύνη", αλλά φυγάδες από το νόμο που ακροβατούν στα όρια της προσωπικής τους ηθικής μη μπορώντας να κάνουν διαφορετικά.

Ο Mal του, ανατριχιαστικά καλού, Nathan Fillion έχει παραδοθεί στη σκοτεινή του πλευρά, δημιουργώντας ρήγματα στη σχέση του με κάθε μέλος του πληρώματος. Είναι συναρπαστικό το πώς η μεταστροφή του συντελείται χωρίς πομπώδεις επιφοιτήσεις, αλλά απλώς και μόνο βλέποντας τον αντικατοπτρισμό του εαυτού του στα μάτια της αιώνια πιστής σε αυτόν, Zoe. Από κοντά με τον Fillion, η Gina Torres κερδίζει σχεδόν εξίσου τις ερμηνευτικές εντυπώσεις σε ένα ρόλο-κλειδί για την εξέλιξη του χαρακτήρα του Mal.

Εν μέσω όμως των προσωπικών arcs, ο Whedon δεν ξεχνάει να ρίξει ανάλογο βάρος και στην πλοκή. Η κυβερνητική συνωμοσία θα ήταν για άλλους δημιουργούς ο αυτοσκοπός, θα ήταν το ίδιο το point τους. Για τον Joss, όμως, δεν αποτελεί παρά το gimmick, την αφορμή, για να φανταστεί την ολοκληρωτική και ανελεύθερη κοινωνία του μέλλοντος ως φυσιολογική εξέλιξη της σημερινής. Την άρχουσα τάξη εκπροσωπεί εδώ η καθηλωτική φιγούρα του Operative, με έναν απίθανο Chiwetel Ejiofor στο ρόλο. Η σκιαγράφησή του ως αμοραλιστικό ιδεαλιστή πείθει απόλυτα, ενώ την υπονοούμενη εξέλιξή του τη βρήκα ιδιοφυή.

Όλα αυτά ο Whedon καταφέρνει να τα αποδώσει με ευρηματική σκηνοθεσία στις σκηνές δράσης, πετυχαίνοντας μια απόλυτα πετυχημένη μετάβαση από την τηλεόραση στον κινηματογράφο. Από τις καθαρά expository σκηνές μέχρι την τελευταία σεκάνς δράσης, τίποτα δεν αποδίδεται με τυπικό τρόπο. Τα ψυχρά χρώματα του Jack Green προσδίδουν στην ιστορία την μουντάδα στην οποία στόχευε, πετυχαίνοντας επιπλέον το ενοχλητικά εκτυφλωτικό λευκό στην σοκαριστική σκηνή της μεγάλης αποκάλυψης. Τα μέγιστα προσφέρει και το OST του David Newman ο οποίος σέβεται την folk προέλευση της μουσικής του Firefly, δίνοντάς επιπλέον έναν ταιριαστό επικό τόνο στην εξίσου επικών διαστάσεων ιστορία.

Τι έχει να δώσει το Serenity στον αμύητο θεατή?
Με έχει παιδέψει πολύ το ερώτημα. Σε πολλά επίπεδα. Και εννοώ πέραν των εμφανών αρετών του, δηλαδή καλή δράση, ενδιαφέροντες χαρακτήρες, προσεγμένη πλοκή. Κατά πόσο μπορεί κάποιος που δεν έχει δει το Firefly να πιάσει την αριστουργηματικότητα της ταινίας? Σε πρώτη φάση, έχω έντονες ενστάσεις σχετικά με το ίδιο το ερώτημα. Αλλά για χάρη της συζήτησης, ας τις αφήσω για την ώρα.

Στο Serenity υπάρχουν 11 βασικοί χαρακτήρες, εκ των οποίων οι 2 πρωτοεμφανίζονται στην ταινία, άρα θα ασχοληθώ με τους 9 της σειράς. Είναι αλήθεια οτι η Inara και ο Book έχουν κάπως παραμεριστεί σε σχέση με τους άλλους χαρακτήρες. Και ναι, σαφώς ο φαν θα έχει κάτι να πάρει και από τις λιγοστές σκηνές τους, αλλά οι υπόλοιποι? Η μαγκιά του Whedon ήταν πάντα οτι έπαιρνε στερεοτυπικούς χαρακτήρες και τους μετέτρεπε σε πολυδιάστατους. Αν από τους προαναφερθέντες χαρακτήρες, αφαιρεθούν τα layers που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της σειράς, η μεν Inara είναι ένα μυστηριώδες romantic lead, ο δε Book είναι ο σοφός γέροντας που δίνει συμβουλές στις ψυχές που έχουν χάσει το δρόμο τους-- εν προκειμένω στον Mal. Δεν πρόκειται λοιπόν να συγχυστεί ο μέσος θεατής, επειδή δεν λαμβάνει αρκετές πληροφορίες για αυτούς, αφού στο μυαλό του θα τους έχει αυτόματα τοποθετήσει σε ένα καλούπι και άρα θα τους έχει κατά κάποιο τρόπο σχηματίσει από μόνος του.

Κατά τα άλλα, το εναρκτήριο 9λεπτο της ταινίας λειτουργεί ως αποτελεσματικότατη (και εντυπωσιακή, χάρη στις εμπνευσμένες μεταβάσεις) εισαγωγή στο σύμπαν του Firefly, το μονοπλάνο των τίτλων αρχής παρουσιάζει τους βασικούς 7 χαρακτήρες σαν για πρώτη φορά, και μια breath-taking σκηνή δράσης που ακολουθεί μας προϊδεάζει για το τι θα ακολουθήσει, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα και τη βασική απειλή της ταινίας στους νέους θεατές. Για μια ακόμη φορά (3η) ο πολύπαθος δημιουργός καταφέρνει να επανεισάγει χαρακτήρες και concepts, χωρίς να επαναλαμβάνεται. Beat that!

Οι trademark, πλέον, διάλογοι του Whedon περνούν για πρώτη φορά αμόλυντοι στο σινεμά και είναι λάθος να θεωρήσουμε αυτό το επίπεδο character development και wit ως δεδομένο για το αμερικάνικο σινεμά. Όλοι το τολμούν, ελάχιστοι το πλησιάζουν...
...και ο Whedon το πετυχαίνει.

Ασχέτως λοιπόν της προέλευσης του universe, αυτό που δίνει ο Joss Whedon σε κάθε θεατή είναι μια καταιγιστική περιπέτεια με αληθινούς και ασυνήθιστους χαρακτήρες διαρκώς βρισκόμενους σε άμεσο κίνδυνο (κάτι που κάνει πιστευτό το μέγεθος και τη σημασία της αποστολής τους), μια περιπέτεια ιδιαίτερα σοκαριστική, πολιτικά ανήσυχη και έντονα φιλοσοφημένη. Δεν της λείπει το χιούμορ και η τραγωδία, η απώλεια και η θυσία, το πείσμα και η πίστη σε ένα καλύτερο αύριο, το συναίσθημα και ο έρωτας σε μη τετριμμένες σχέσεις, μεταξύ κάθε άλλο παρά τετριμμένων χαρακτήρων.

Πότε ξανά μια ταινία επιστημονικής φαντασίας έμοιαζε τόσο αληθινή?

Η ένσταση
Αφού αναλύθηκαν ορισμένοι από τους λόγους που έκαναν το Serenity μια ταινία λατρεμένη στις τάξεις των φαν του Firefly, αλλά και ιδιαίτερα well-received στις τάξεις της maistream κριτικής, μπορώ να γκρινιάξω ελεύθερα?

Τι με νοιάζει εμένα αν κάποιος είναι αμύητος? Τα δεδομένα αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς-- όταν μια ιστορία κόβεται στα 3 (LOTR), μια saga συνεχίζεται σε short animations και video games (Matrix), μια ταινία είναι συνέχεια της ιστορίας που θα ξεκινήσει πρώτα σε 6 Graphic Novels και θα εξελιχθεί και μέσω του Internet (Southland Tales), μήπως είναι καιρός επιτέλους να εκσυγχρονιστεί κάπως ο τρόπος με τον οποίο κρίνεται το σινεμά? Το Serenity στέκεται θαυμάσια και από μόνο του, αλλά στην τελική, γιατί να σταθεί από μόνο του? Υπάρχει λόγος που δυσκολεύομαι να μπω στο κεφάλι του "παρθένου" θεατή, κι αυτός είναι οτι, μέσω μιας ιστορίας που πλέον εκτείνεται σε 3 media (TV, comics, cinema), έχω δει πτυχές του σύμπαντός της και των χαρακτήρων της που δεν μπορούν να εξερευνηθούν αποκλειστικά στη μεγάλη οθόνη.

Και σιγά το προαπαιτούμενο δηλαδή. 15 επεισόδια είναι, όχι το Coronation Street...

On with the spoilers...
Kαι για όποιον δεν το κατάλαβε,
ακολουθούν **MAJOR SPOILERS**.
Like, **ULTRA-MAJOR SPOILERS**.
Analyzed. So, go away. Now.

Όμορφα.

Στο δεύτερο μισό της ταινίας, ο Whedon οριστικά απαλλαγμένος από το βάρος της ομαλής εισαγωγής των αμύητων, πατάει τέρμα το γκάζι. Πεθαίνει ολόκληρος Book και μόλις που νοιαζόμαστε, γιατί αμέσως μετά η οργή μας εξωτερικεύεται στη θέα του "dark Serenity". Like, wow. Η μεγάλη αυτή απώλεια καταφέρνει να παραπλανήσει τον θεατή-- νομίζεις οτι αυτός είναι ο "απαραίτητος" θάνατος και έτσι, ενώ ακόμα μαζεύεις το σαγόνι σου από το πάτωμα μετά το α λα Reaver καμουφλάρισμα, ο ξαφνικός, αναίτιος και απόλυτα σοκαριστικός, συγκλονιστικός και σπαρακτικός θάνατος του Wash καταφέρνει να πείσει οτι μπορεί πλέον ανά πάσα στιγμή να πεθάνει ο οποιοσδήποτε. Η μαεστρία του Whedon εδώ έγκειται στον τρόπο με τον οποίο βάζει τη Zoe να αντιδρά στο θάνατο του άντρα της-- συνεχίζει τη μάχη, επιστρέφει στο καθήκον, αλλά κάτι έχει σπάσει μέσα της. Το ανέκφραστο πρόσωπό της διαδέχεται η τυφλή οδύνη που την συνεπαίρνει κατά τη διάρκεια της μάχης, και η οποία την οδηγεί για πρώτη φορά να χάσει τον έλεγχο των πράξεών της. Για να προσθέσει αλάτι στην πληγή, αυτός ο μπάσταρδος ο Whedon δε χάνει παρακάτω ευκαιρία να ζουμάρει στην παράταξη των δεινοσαύρων action figures του αδικοχαμένου Wash, πετυχαίνοντας κάθε μία φορά που το κάνει, να αποσπάσει δάκρυα. Καμία απώλεια του Buffyverse δεν κατάφερε να με κάνει τόσο ράκος όσο αυτή εδώ. Ούτε καν η γνωστή... μεταμόρφωση.

Plot-wise, πόσο απίστευτη ήταν η αποκάλυψη για το origin των Reavers? Επιπλέον, χάρη σε αυτή την καλομελετημένη ανατροπή, όχι μόνο έρχονται σεναριακά όλα και ταιριάζουν άψογα στη θέση τους, αλλά και η μοίρα των ηρώων φτάνει σε ένα σημείο λύτρωσης που θα αποτελούσε ιδανικό κλείσιμο της σειράς. Κατά προφανή τρόπο θα έδινα την ψυχή μου για περισσότερες ιστορίες στο 'Verse, αλλά με το ιδιοφυές φινάλε που δίνει εδώ ο Whedon ξέρουμε τουλάχιστον οτι δεν είναι πλέον απαραίτητο για την ψυχική μας ηρεμία.

Κάθε τι καινούριο θα είναι more than welcome, αλλά ας μην ξεχνάμε οτι αυτό που έχουμε πλέον είναι ένα ολοκληρωμένο επικό ταξίδι 9 big damn heroes που είχαν χάσει το δρόμο τους αλλά κατάφεραν να τον ανακαλύψουν εκ νέου διότι τη στιγμή που έπρεπε, αποφάσισαν να κάνουν το σωστό.

They did the impossible, and that makes them mighty.