Dollhouse 1x13 'Epitaph One'

“I watched it and went, 'Oh wow, this was an amazing seven seasons, a perfect capper of the... oh.'”
~Joss Whedon on 'Epitaph One'.

H ιστορία του θρυλικού 13ου επεισοδίου είναι γνωστή και δε θα την επαναλάβω, αλλά είναι ένα σημείο της που γύριζε στο κεφάλι μου στα πρώτα λεπτά παρακολούθησης. Όταν το στούντιο ζήτησε από τον Whedon ένα ακόμα επεισόδιο, η πρώτη τους πρόταση, η φτηνή λύση δηλαδή, ήταν "Can't you do a clip show?". Ήξερα οτι ο Whedon αντιπρότεινε κάτι διαφορετικό (And I'm like, "Look, I can't help you with your problems! I'm an artist! But... I could shoot a weird post-apocalyptic horror movie on the sets on video with a whole new cast for about half pattern and pepper it with scenes of [the regular cast] and do it while we're filming everything else currently and it won't cost you hardly anything and it will be the strangest, most awesome thing they ever had." And they're like, "Uh, you had us at half pattern.") αλλά τη στιγμή που αντιλήφθηκα τη δομή του επεισοδίου φοβήθηκα πως τελικά θα ήταν κάτι ενδιάμεσο. Το πρώτο flashback στο σήμερα ήταν actual σκηνή από κάποιο από τα πρώτα επεισόδια. Ωχ, σκέφτηκα. Το δεύτερο ήταν σκηνή τύπου Year One, ο Topher την πρώτη του μέρα στη δουλειά. Ωχ, ξανασκέφτηκα, θα είναι καμιά παραπεταμένη σκηνή από τον αρχικό πιλότο που θα μας την πασάρει για καινούρια.

Και τότε ήρθε το τρίτο flashback, και η Echo/Caroline ήταν πλέον απολύτως self-aware με τον Paul για κρυφό συνεργάτη της. Γροθιά. Yeahbuhwhat; Καθώς συνειδητοποιούσα οτι αυτό που έβλεπα ήταν το υποθετικό clip show που θα μπορούσε να δείξει το Fox σε 6 χρόνια από τώρα, πριν την προβολή του series finale, αγάπησα τον Joss Whedon ξανά από την αρχή. Γιατί το στούντιο του ζήτησε να κάνει στο πόδι ένα φτηνό επεισοδιάκι για λόγους συμβολαίου, του είπε να το κάνει όσο ξεπέτα ήθελε, του είπε να κολλήσει μεταξύ τους σκηνές από περασμένα επεισόδια, του είπε να κάνει κάτι, ό,τι νά'ναι, απλά να γεμίσει 50 λεπτά με ό,τι filler του έρθει στο κεφάλι. Κι εκείνος πήγε και δημιούργησε ό,τι πιο φιλόδοξο κι αντισυμβατικό έχει δει η αμερικάνικη τηλεόραση όλη τη χρονιά.

Είναι πολύ εύκολο σε αυτό το σημείο να παραμερίσεις το ίδιο το επεισόδιο και το περιεχόμενό του και να σταθείς περισσότερο στο τι σημαίνει ως ύπαρξη και να εξετάσεις το 'και τώρα τι;' aspect του. Θα φτάσω κι εκεί, αλλά θέλω πρώτα να γράψω δυο λόγια για την φοβερή αίσθηση μετα-αποκαλυπτικού τρόμου που αποτύπωσε με την κάμερά του ο David Solomon. Και, by the way, όπως ακριβώς η Ακαδημία εφηύρε μια κατηγορία απλώς και μόνο για να βραβεύσει/αναγνωρίσει το Dr. Horrible, το ίδιο θα πρέπει να κάνει και για τον Solomon, που επειδή έχει την ατυχία να παίξει straight-to-DVD δε σημαίνει πως δεν έχει κάνει σπουδαία δουλειά. Με 5 ηθοποιούς και 15 κομπάρσους, μουντή παλέτα χρωμάτων και πνιγηρό σκοτάδι, μηδενικό μπάτζετ, γύρισμα σε βίντεο και πρόγραμμα γυρισμάτων όποτε περίσσευε καμιά μέρα ανάμεσα στα άλλα επεισόδια, ο βετεράνος σκηνοθέτης ζωγραφίζει την αποκάλυψη πάνω στην ψυχή μας. Η καταστροφή και η απόγνωση είχαν οσμή.


Ένας λόγος παραπάνω λοιπόν, που ήμασταν άμεσα συνδεδεμένοι με το τέλος της ανθρωπότητας όπως την ξέρουμε, αλλά δεν ξέραμε με ποιον τρόπο. Πιστό στον meta-fiction χαρακτήρα της σειράς, έτσι και το Epitaph One βάζει τον θεατή μέσα στο παιχνίδι, κατεβάζοντας αναμνήσεις στον εγκέφαλό μας και αφήνοντάς τον να κάνει τη δουλειά, ενώνοντας τις τελείες, σχηματίζοντας την πλήρη εικόνα. Ο εγκέφαλος δουλεύει με τρόπο περίεργο, και για να αναγνωρίσει ας πούμε μια λέξη δε χρειάζεται να διαβάσει όλα της τα γράμματα. Ξέρει ενστικτωδώς να συμπληρώνει τα κενά. Μπορεί να μη γνωρίζουμε όλα τα γεγονότα που μας έφεραν στο κατεστραμμένο Los Angeles του 2019, αλλά έχουμε μια πολύ καλή αίσθηση του τι οδήγησε εκεί. Δεν ξέρω πώς θα λειτουρήσει στο εξής η σειρά με δεδομένη την παρουσία του 'Epitaph One', αλλά σίγουρα τα πάντα σε αυτήν γίνονται πιο επίπονα.

Γιατί τώρα ξέρουμε καλύτερα την ευρύτερη εικόνα. Η σειρά πήγε αρχικά να μας ξεγελάσει κάνοντάς μας να πιστέψουμε πως αυτό που βλέπουμε είναι αυτό που υπάρχει. Ναι, μας δόθηκαν hints οτι υπάρχει κάποιο ευρύτερο δίκτυο εκμετάλλευσης της τεχνολογίας του dollhouse, αλλά τίποτα χειροπιαστό. Η απορία ήταν στα χείλη όλων μας: "Αν υπήρχε μια τέτοια τεχνολογία, θα τη σπαταλούσαμε όντως σε ένα πολυτελές πορνείο;" Aπό την ίδια τη σειρά τέθηκε στο 'Man on the Street', αλλά τώρα απαντήθηκε ευθέως: "Φυσικά και όχι, ανόητε."

Δεν ξέρουμε λεπτομέρειες. Προλάβαμε μόνο να αρπάξουμε μερικές συγχυσμένες λέξεις καθώς πνίγονταν μέσα στο soundtrack της καταστροφής, αλλά ήταν αναγνωρίσιμες, περισσότερο από όσα θα θέλαμε να παραδεχτούμε. "Upgrades", "We can do whatever we want", "Above the law", "Live forever". Η αλαζονεία του αήττητου γράφει αυτή τη γνώριμη ποίηση της αποκάλυψης και o Whedon θέλει να το ξέρουμε: Αυτό είναι που παρακολουθούμε στο Dollhouse. Το είχε προαναγγείλει στο 'Man on the Street,' τώρα το υπογράφει.

Το 'Epitaph One' δεν αρκείται όμως μόνο με το να ανεβάσει ολόκληρη τη σειρά, επαναδιατυπώνοντας το mission statement της, αλλά κάνοντας fast-forward μιας δεκαετίας μας αφήνει να αναρωτιόμαστε. Ήταν απλά ένας περίεργος επίλογος που δε νοιάστηκε να τοποθετηθεί στο τέλος της ιστορίας, ένα ιδιόμορφο Children of Men-meets-Dollhouse curiosity, όπου καταστροφή και ελπίδα γίνονται μια αδιαχώριστη έννοια στα ανατριχιαστικά τελευταία δευτερόλεπτα; Ή πρέπει να διαβάσουμε το τέλος σαν cliffhanger με την ιστορία όντως να πρόκειται να συνεχιστεί από εκεί που την αφήσαμε, έστω κάποια αναπάντεχη στιγμή στο μέλλον; Η Adele μίλησε στον Dominic για κάποιου είδους 'cure' στον ιό που ουσιαστικά εξαπέλυσε στον πλανήτη ο Topher. Είναι ένα έναυσμα για εμάς να δώσουμε το δικό μας τέλος στη μυθολογία του Dollhouse, όπως ακριβώς η βάρκα του Theo χάνεται στην ομίχλη με στόχο την Ελπίδα; Ή κάτι πιο χειροπιαστό; Θα μάθουμε ποτέ; Έχει σημασία;


Aυτό που ξέρουμε πέραν πάσης αμφιβολίας (και πλέον καταλαβαίνουμε το γιατί) είναι οτι αυτό το επεισόδιο από μόνο του μπορεί και να είναι ο λόγος που θα υπάρχει Dollhouse και του χρόνου. Δε θα περίμενα ακριβώς τη σειρά να κινηθεί προς μια τέτοια κατεύθυνση, αλλά εκτός του να δείξει για μια ακόμα φορά στα κουστούμια του Fox οτι ο Whedon είναι ένας εξαιρετικά ικανός producer που ξέρει πώς να κουμαντάρει το υλικό του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, το 'Epitaph One' έφερε πάλι στην επιφάνεια όχι τον Whedon που μανατζάρει notes και προσπαθεί να συμμορφώσει το όραμά του με τις επιθυμίες των focus groups. Αλλά τον Whedon που τα πέταξε όλα στον άνεμο και γύρισε το Dr. Horrible.

Οι άνθρωποι του Fox παρακολουθώντας αυτό τον μετα-αποκαλυπτικό γοτθικό εφιάλτη μάλλον θυμήθηκαν γιατί ήθελαν εξαρχής να δουλέψουν με τον Whedon. Εγώ σίγουρα θυμήθηκα και πάλι γιατί ποτέ μα ποτέ δεν πρέπει να ξεγράφουμε ό,τι ιστορία δοκιμάζει να πει, πριν την ξεγράψει ο ίδιος.

~-~-~

Σχόλια:

1. All that said, η ατάκα εκεί στο τέλος με τα παιδιά που παίζουν με τα σπίρτα και έκαψαν το σπίτι ήταν μια ατάκα περισσότερη από όσες χρειάζονταν. Κόντεψε να με βγάλει εκτός επεισοδίου.

2. Χαίρομαι που ακόμα κι εν μέσω αποκάλυψης οι χαρακτήρες του Whedon δε χάνουν την έφεσή τους προς το απολαυστικά στεγνό χιούμορ.
- I miss anything?
- Just the vodka, thank God.

3. Η Olivia Williams έκανε γενικώς θαυμάσια δουλειά στο επεισόδιο, όπως και όλο το καστ όπου χρειάστηκε. (Θεά ως badass η Felicia Day, απόλυτα ικανοποιητική ακόμα και η πιτσιρίκα, και συνήθως δεν τα παλεύω τα παιδάκια σε ταινίες και σειρές.) Στη σκηνή της Adele με τον Topher, όταν και μαθαίνουμε πως εκείνος προκάλεσε το τέλος του κόσμου, ένιωσα να καταστρέφομαι κάτι λίγο. Και πρόκειται για ανθρώπους που πραγματικά δε συμπαθώ, ε.

4. Φυσικά, δεν έχω λόγια για την Amy Acker. Ένα αληθινό φάντασμα. Το τέλος της με διέλυσε.


5. Από τη στιγμή που η σειρά βρήκε το ρυθμό της σταμάτησε να με ενοχλεί η παρουσία της Dushku, αλλά και πάλι δε μπορώ να μην αναγνωρίσω πως, διάολε, τα δύο καλύτερα (μακράν) επεισόδια αυτών των 13, είναι εκείνα με πρακτικά μηδενική παρουσία της Echo/Caroline: 'Epitaph One' και, φυσικά, 'Spy in the House of Love'.

6. Και όπως και το 'Spy', έτσι και το 'Epitaph One' είναι ένας φανταστικός, φανταστικός, φανταστικός τίτλος. Δε χορταίνω να το λέω και να το γράφω.

7. Αντί να πολυλογήσουμε αναλύοντας τους αμέτρητους τρόπους με τους οποίους το 'Epitaph One' είναι ό,τι πιο αντισυμβατικό, στα όρια της αποστολής αυτοκτονίας, έχει γυριστεί -τουλάχιστον- από το φινάλε των Sopranos και μετά, θα το περιγράψω με μια και μόνο λέξη: Αnti-Lost.

(Δεν είναι καρφί προς το Lost αυτό, απλά πιστεύω πως συνοψίζει όλες τις αρετές αυτού του επεισοδίου, τις οποίες καθόλου δεν έχουμε μάθει να περιμένουμε από τον τρόπο που χτίζονται τα shows μυθολογίας.)

8. Καθαρό speculation για τη μελλοντική κατεύθυνση της σειράς: Πώς θα παίξει με τις τεράστιες αποκαλύψεις που έκανε; Ο Whedon έχει πει πως μπορεί να περάσει μεγάλο διάστημα μέχρι να αρχίσει να είναι απαραίτητο να τις λάβει υπόψη του στην ιστορία. Φυσικά ενδέχεται κάλλιστα να κοπεί η σειρά προτού αυτό γίνει όντως σοβαρό δίλημμα, αλλά αν υποθετικά φτάσουμε σε αυτό το σημείο, τότε τι; Απλά υπακούμε στους κανόνες του prequel; Υπάρχουν μεν στάσεις αυτής της ιστορίας όπου θα ήθελα να περάσουμε αρκετό καιρό (όλη η περίοδος όπου οι dolls αποκτούν συναίσθηση της ταυτότητάς τους, ας πούμε) αλλά μου φαίνεται αδιανόητο το να ακολουθήσουμε αυτό το διάγραμμα μέχρι τέλους χωρίς εκπλήξεις.

9. Και απλά επειδή πρέπει να ειπωθεί: ΓΙ'ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΠΟΥ ΠΑΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ. Κάνει καλό.

.