Oταν γράφεται η ιστορία του σινεμά και της τηλεόρασης, κανείς δημιουργός δε θα κρατά τόσο υψηλή θέση σημασίας και στα δύο. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς την άνοιξη του 1990. Αν μη τι άλλο δε θα βρει κανείς εύκολα ένα δίμηνο σαν εκείνο του Λιντς: Τον Απρίλιο έκανε πρεμιέρα, εν μέσω διθυράμβων της κριτικής και τεράστιας αποδοχής του κοινού, το «Twin Peaks» στην τηλεόραση. Τον Μάιο κέρδιζε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες για το «Wild at Heart».
Χρυσός Φοίνικας και τηλεόραση. Και γιατί όχι.
Ο Ντέιβιντ Λιντς μπορεί να είναι ένας από τους πιο σημαντικούς (και ξεχωριστούς) auteurs του Αμερικάνικου σινεμά, όμως στην πρώτη του -και μοναδική με σημασία- επίσκεψη στη μικρή οθόνη το 1990, κατάφερε να σημαδέψει μια για πάντα την εξέλιξή της.
Δέκα χρόνια μετά το «Twin Peaks», ο Λιντς θα επιχειρούσε να επιστρέψει. Θα σκηνοθετούσε έναν νέο πιλότο σειράς για το ABC. Το αποτέλεσμα; Eνας αληθινός θρίαμβος.
Στο σινεμά.
Περίεργο πώς έρχονται καμιά φορά τα πράγματα.
Στην πραγματικότητα ο Λιντς δεν έφυγε από την τηλεόραση με το κλείσιμο του «Twin Peaks». Το ‘92 ξεκίνησε, πάλι με τον Φροστ, ένα σίτκομ εποχής για τους ανθρώπους σε μια ψεύτικο τηλεοπτικό κανάλι των ‘50s. Το «On the Air» κόπηκε στα 3 επεισόδια. Ένα χρόνο μετά, γύρισε για το ΗΒΟ (που τότε μπορεί να λεγόταν ΗΒΟ αλλά δεν ήταν ΗΒΟ, καταλαβαίνετε) μια σειρά αυτοτελών τηλεταινιών υπό τον τίτλο «Hotel Room» που ούτε ο ίδιος δε θα θυμάται πως έχει κάνει. Την ίδια αυτή περίοδο γύρισε και το «Twin Peaks: Fire Walk With Me»- γενικά το πρώτο μισό των ‘90s είναι όλο τηλεόραση για τον Λιντς.
Οι διαδοχικές απογοητεύσεις τον ώθησαν να στραφεί ξανά στο σινεμά όπου έβγαλε το άχτι του με το «Lost Highway», όμως η αγάπη του για το μέσο της τηλεόρασης δεν έσβησε. «Λατρεύω μια συνεχιζόμενη ιστορία», δήλωνε τότε. «Θέλω τη δυνατότητα να ανοίξεις διάπλατα ένα κόσμο, όμως αυτό χρειάζεται χρόνο». Σε context καριέρας, δεν είναι λάθος να σκεφτείς πως οι διάφοροι εφιάλτες που έχει κατά καιρούς απλώσει ο Λιντς στη μεγάλη οθόνη, δεν είναι παρά εν δυνάμει πιλότοι εν δυνάμει σειρών. Απλά έτυχε το «Twin Peaks» να είναι το μόνο που έγινε όσα μπορούσε να γίνει.
Λίγα χρόνια μετά, ακολουθώντας το «Lost Highway» με μια άλλη ιστορία μιας άλλης λεωφόρου, στο μάλλον πιο απίθανο back-to-back ταινιών στην ιστορία του κινηματογράφου (με το #διπλής «Straight Story» του), ο Λιντς αναζήτησε ξανά δίοδο για τα όνειρά του. Την αναζήτησε ξανά σε αυτό το μέσο που ο ίδιος βοήθησε να μετατραπεί από γέμισμα διαφημιστικού χρόνου σε αληθινή τεχνη.
Και, όπως και σχεδόν οτιδήποτε είχε κάνει την προηγούμενη δεκαετία, είχε κι αυτό ως σημείο εκκίνησης το «Twin Peaks». Οι πρώτοι σπόροι ιδέας είχαν προέλθει πίσω στις αρχές των ‘90s, όταν ο Λιντς είχε την ιδέα για ένα spin-off της σειράς του επικεντρωμένου στον χαρακτήρα της Όντρεϊ. «Κι αν κάναμε μια ταινία για την Όντρεϊ στην Καλιφόρνια;» ήταν σύμφωνα με την ερμηνεύτρια Σέριλιν Φεν, η αρχική ιδέα. Χρόνια αργότερα, εκείνη η ιδέα για spin-off ταινία, μετεξελίχθηκε σε pitch για μια εντελώς ανεξάρτητη, νέα σειρά.
Μιλώντας και πάλι με το ABC, ο Λιντς είχε την ιδέα για μια νεο-νουάρ σειρά που θα εξερευνούσε με τους δικούς του όρους τον κόσμο του θεάματος. Στη λεωφόρο Μαλχόλαντ του Λος Άντζελες, μια γυναίκα απομακρύνεται από ένα δυστύχημα με μια τσάντα γεμάτη λεφτά. Από εκεί και πέρα, τα πάντα θα ήταν ένα μυστήριο. Όμως συνέβη αυτό για το οποίο γράφαμε στο κείμενο για την επιστροφή του «Twin Peaks»: 10 χρόνια μετά από εκείνη τη σειρά, η τηλεοπτική βιομηχανία ήταν σε μια ενδιάμεση κατάσταση- όχι αρκετά ανέτοιμη για αυτό που τη βρήκε ώστε να το αποδεχτεί δίχως αντιστάσεις (όπως το 1990) και όχι αρκετά έτοιμη ώστε να το υποδεχτεί στρώνοντας κόκκινο χαλί (όπως το 2016).
Το ABC απέρριψε τον πιλότο $7 εκατομμυρίων του «Mulholland Drive».
Ο γεμάτος συμβιβασμούς εκείνος πιλότος (τον οποίον ο Λιντς πετσόκοψε στα 88 λεπτά από τα αρχικά 125) κυκλοφόρησε χέρι με χέρι ανάμεσα στους ανθρώπους της βιομηχανίας όταν έγινε γνωστό πως το ABC, γεμάτο απαιτήσεις και ενστάσεις, δε θα προχωρούσε σε παραγγελία της σειράς. (Ο πιλότος υπάρχει ακόμα online, προς θλίψη του ίδιου του Λιντς ο οποίος ντρέπεται για τον βιαστικό τελικό προϊόν που τότε παρέδωσε.) Έφτασε στα χέρια των ανθρώπων του Γαλλικού StudioCanal, το οποίο έβαλε άλλα $7 εκατομμύρια ώστε ο Λιντς να μπορέσει να κλείσει την ιστορία και να ολοκληρωθεί ο πιλότος ως αυτοτελής ταινία.
Δε θα μπορέσουμε ποτέ να γνωρίζουμε αν και πόσο καλή σειρά θα ήταν το «Mulholland Drive», ξέρουμε όμως πως αυτή η προσθήκη των νέων σκηνών ήταν που το έκανε κινηματογραφικό αριστούργημα. Ο Λιντς, απελευθερωμένος από την ιδέα του ανοιχτού αφηγηματικού ορίζοντα, έγραψε τις νέες σκηνές που ακολουθούν το άνοιγμα του μυστηριώδους κουτιού. Έφερε την ιστορία του τούμπα, αντέστρεψε τους ρόλους, και μετέτρεψε ένα σουρεαλιστικό όνειρο σε έναν ψυχαναλυτικό εφιάλτη με ρίζες στην πραγματικότητα.
Το αποτέλεσμα ήταν αυτή η μεγαλειώδης σπουδή στο μεγάλο ψέμα του κόσμου του θεάματος, μέσα από κρυμμένες επιθυμίες και συσχετισμούς (σεξουαλικών, επαγγελματικών, και κάθε είδους) δυνάμεων, να εξελιχθεί όχι απλά σε μια ακόμη ταινία, μα πιθανώς στο κατεξοχήν αριστούργημα της φιλμογραφίας του Λιντς. Εκκινώντας μάλιστα στην πορεία την καριέρα της τότε πανάγνωστης Ναόμι Γουώτς, εξέχουσα ηθοποιό των μετά-2000s που όμως δε θα είχε πάρει ποτέ αυτή την high profile ευκαιρία αν η ταινία δεν είχε ξεκινήσει τη ζωή της ως τηλεοπτικός πιλότος.
Το «Mulholland Drive», που δεν ήταν αρκετά καλό για το τηλεοπτικό πρόγραμμα του ABC, κέρδισε το βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών (προσφέροντας ένα διασκεδαστικά συμμετρικό κλείσιμο ως προς το αξέχαστο 1990 του Λιντς) και κατετάγη στην 28η θέση της πιο πρόσφατης λίστας του περιοδικού Sight & Sound με τις καλυτερες ταινίες όλων των εποχών.
«Κοίταξα τα πάντα από διαφορετική γωνία», είπε ο Λιντς κατά την έξοδο της ταινίας στις αίθουσες το 2001. «Τώρα βλέπω πως η ταινία πάντα ήθελε να είναι έτσι. Απλά χρειάστηκε αυτό το περίεργο ξεκίνημα ώστε να φτάσει να γίνει αυτό που είναι».
Δεν υπάρχει ηθικό δίδαγμα σε αυτή την ιστορία. Ούτε για τα κουστούμια των δικτύων, ούτε για τη σχέση σινεμά και τηλεόρασης, ούτε για τις ιδέες που μέσα στην απόγνωση μεταλάσσονται σε κάτι άλλο. Το μόνο που υπάρχει, είναι ο Ντέιβιντ Λιντς: Ένας δημιουργός που προήλθε από το σινεμά και άλλαξε για πάντα την τηλεόραση και, όταν δοκίμασε να κάνει ξανά τηλεόραση, γύρισε μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Ένας δημιουργός τόσο μοναδικός, που περιφερόμενος επί μια δεκαετία με κινήσεις απρόβλεπτες και ρυθμούς ακανόνιστους ανάμεσα σε δύο μέσα, κατάφερε να γράψει ιστορία και στα δύο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου