A farewell to 'The Wire'

Ένα από τα πράγματα που μετανιώνω για αυτό το blog; Οτι δεν έχω γράψει για το Wire. Εντάξει, έχω αναφέρει αριστερά και δεξιά πώς είναι μια από τις καλύτερες σειρές όλων των εποχών, και το χώνω διαρκώς σε παντός είδους λίστες, αλλά δεν έχω γράψει για αυτό. Ήθελα να το κάνω για αυτή την τελευταία σεζόν (όπως με Deadwood και Sopranos) που τελείωσε χθες το βράδυ, αλλά ένας συνδυασμός λόγων δε μου το επέτρεψε, καθώς αν ήταν να γίνει θα έπρεπε να γίνει σωστά. Και τώρα, το να σχολιάσω σε ένα post την τελευταία σεζόν του πληρέστερου ίσως δράματος της αμερικάνικης τηλεόρασης, μου μοιάζει εντελώς φτωχό και λίγο.

Με την ελπίδα λοιπόν να βρω κάποτε χρόνο για να αποδώσω σε αυτό το show λίγη από τη δικαιοσύνη που αξίζει (είτε με αναλύσεις επεισοδίων είτε, ρεαλιστικότερα, ανά σεζόν) θα πω τώρα απλώς αυτό:

Ο David Simon κατάφερε το αδιανόητο. Είπε μια ολοκληρωμένη ιστορία όπως ακριβώς την είχε συλλάβει. Ποτέ κανένας δημιουργός δεν έχει καταφέρει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις δυνατότητες που προσφέρει η ύπαρξη ενός ΗΒΟ, εκτός από αυτόν. Το Wire αρνείται να εκβιάσει καταστάσεις ή να δραματοποιήσει γεγονότα, ακτινογραφώντας με ντοκιμαντεριστική λογική (αλλά και βαθιά ανθρωποκεντρική ευαισθησία) το φαύλο κύκλο μη ανάπτυξης της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας. Εντοπίζει τους χαρακτήρες μέσα στους θεσμούς και τους ακολουθεί καθώς βλέπουν το αδυσώπητο σύστημα να θριαμβεύει ξανά και ξανά και ξανά εις βάρος όλων. Οι δον κιχώτες του Simon δεν επιτίθενται σε ανεμόμυλους, αλλά περιμένουν μπροστά σε άδειες ράγες, με το αλκόολ ανά χείρας, τα τρένα μιας μεταρρύθμισης που δεν θα έρθει ποτέ. Μικρές, προσωπικές στιγμές θριάμβου δεν γυαλίζονται ποτέ ώστε να παρουσιάζονται ως νίκες επί του συστήματος, καθώς οι θεσμοί όχι μόνο είναι ισχυρότεροι από τα άτομα, αλλά λειτουργούν πλέον σε τέτοιο βαθμό αυτόματου πιλότου που δεν χρειάζονται καν το άτομο για να δουλέψουν. Και η κοινωνία συνεχίζει αέναα να αναπαράγει έτσι τις ίδιες καταστάσεις.

Όμως ο Simon, όσο απαισιόδοξος και στυγνός ρεαλιστής είναι, άλλο τόσο δε σταματά να υπερασπίζεται τον ιδεαλισμό όσο κι αν θεωρεί πως είναι μαθηματικά αδύνατο να αλλάξει τίποτα. Γιατί, στο τέλος της μέρας, τι άλλο μπορείς να κάνεις; Αν οι μικρές νίκες είναι το καλύτερο που μπορεί να επιτευχθεί στα σημερινά κοινωνικά πλαίσια, τότε είναι για αυτές που παλεύουν οι ήρωές του-- κάθε ζωή μετράει. (Φέρτε στο μυαλό σας τη σκηνή κλιμάκωσης του Schindler's List, αλλά χωρίς φωνές, κλάματα, οδυρμούς, μασημένους διαλόγους, ασπρόμαυρη "Και Καλά" φωτογραφία, οπερατικά ξεσπάσματα και πίδακες αίματος από νωρίτερα.)

Κάθε σεζόν του Wire ξεκίνησε με στόχο να εξερευνήσει μια διαφορετική πτυχή του συστήματος, όλες κατέληξαν στα ίδια συμπεράσματα, μόνο που κάθε φορά για εμάς είναι και πιο αποκαρδιωτική. Περισσότερο από όλες, υπό μια έννοια, η 5η και τελευταία, που υπογράμμισε το ζοφερότερο των ζοφερών συμπερασμάτων: όλα αυτά που με μαύρη καρδιά παρακολουθούσαμε για 4 σεζόν, οι εφημερίδες δεν πρόκειται ποτέ να μεταδώσουν. Κι αν έχω κάποια τοπικά προβλήματα με τον τόνο της τελευταίας σεζόν, στην τελική παραμένει κι αυτή πιστή στην παράδοση της κεντρικής θεματικής του show, ενισχύοντάς τη μάλιστα, χάρη στη ματιά στη (δυσ)λειτουργία των media.

Ποιος να το φανταζόταν πριν λίγα χρόνια οτι, αυτό που ο τύπος αδυνατεί να κάνει, θα το κατάφερνε μια τηλεοπτική σειρά, δηλαδή εκπρόσωπος ενός μέσου που θεωρητικά υπάρχει απλώς για να γεμίζει διαφημιστικό χρόνο.

(Σχετικά, δείτε κι εδώ.)


Για κλείσιμο: δεν ξέρω προσωπικά αν θα έβαζα το Wire στην κορυφή της λίστας μου όλων των σειρών. Είναι εκεί ψηλά βέβαια, αλλά δεν είμαι σίγουρος αν το αγαπώ περισσότερο από το Deadwood, για παράδειγμα. Εκεί όμως που δεν υπάρχει συναγωνισμός, είναι στην ανεπανάληπτη ευφυία των τίτλων αρχής. Θα μπορούσαν να είναι θέμα ενός ξεχωριστού ποστ, έτσι όπως η κάθε μια από τις 5 αυτές σκηνές ντύνει εικόνες της εκάστοτε σεζόν (εικόνες που μαζί δίνουν την ταυτότητα της σεζόν) με μια διαφορετική εκτέλεση του "Way Down in the Hole" του Tom Waits, εκτελέσεις που κάθε φορά μοιάζουν να έχουν κάτι από τη γεύση της ιστορίας που ακολουθεί. Και το κάνουν δίχως να σπάνε την εντυπωσιακή συμμετρία στη δομή τους, κρατώντας ορισμένα στοιχεία όμοια.

Εγώ, αδυνατώντας να διαχωρίσω τις εκτελέσεις από τις σεζόν τις οποίες τόσο εντυπωσιακά περιγράφουν, αγαπώ περισσότερο την πρωτότυπη εκτέλεση του Waits (από τον 2ο κύκλο), καθώς και εκείνη που εμφανίζεται στους τίτλους της σεζόν 4. Δηλαδή των δύο αγαπημένων μου, μακράν, περιόδων.

Απολαύστε.

Πρώτη σεζόν.


Δεύτερη σεζόν.


Τρίτη σεζόν.


Τέταρτη σεζόν.


Πέμπτη σεζόν.