Συνέντευξη: Ο George Pelecanos για το Wire, τα βιβλία, και το να γράφεις για να νικήσεις το θάνατο

Θεότητα του λογοτεχνικού νουάρ αλλά και του τηλεοπτικού σεναρίου, τον George Pelecanos τον αγαπήσαμε ιδιαίτερα όταν παρατηρήσαμε πως έγραφε κάθε χρόνο εκείνα τα επεισόδια του Wire που σε διέλυαν ακόμα περισσότερο από τα υπόλοιπα. (Τη δημοφιλία που απέκτησε μέσω του Wire την έχει υπόψη του, και την σχολιάζει.) Τελευταία γράφει το σενάριο της κινηματογραφικής διασκευής του δικού του βιβλίου, 'Shoedog', και φυσικά συνεχίζει να συνεργάζεται με τον David Simon, πλέον στο Treme.

Μετά το άλμα, αξίζει να διαβάσεις τα πολλά γαμάτα που είχε να πει, αλλά και πιο συγκεκριμένα τις τελευταίες ερωτήσεις όπου μιλήσαμε λίγο για το Wire, για το αγαπημένο του επεισόδιο, και για τα βραβεία, που ποτέ δεν αγκάλιασαν τη σειρά.

*Η συνέντευξη έγινε για λογαριασμό του επετειακού τεύχους του Nitro που βρίσκεται από σήμερα στα περίπτερα.

Γιατί ξεκίνησες να γράφεις;
Το πρώτο μου βιβλίο, 'A Firing Offence', ήταν η πρώτη φορά που προσπάθησα ποτέ να γράψω οποιουδήποτε είδος fiction, και απλά είχα μια ιστορία που ήθελα να πω. Πραγματικά σκόπευα να γράψω μόνο αυτό το ένα βιβλίο. Ήθελα να αποδείξω στον εαυτό μου ότι μπορούσα να το κάνω, υποθέτω. Κι επίσης, είχα αυτή την αόριστη ιδέα πως ήθελα να αφήσω κάτι πίσω μου που να λέει πως ήμουν εδώ. Αυτή η πάλη με τη θνησιμότητα δίνει ώθηση σε πολλούς συγγραφείς να δουλέψουν, είτε τους αρέσει να το παραδέχονται, είτε όχι.

Τι σε ενέπνεε τότε;
Η εργασιακή ηθική των γονιών μου. Ο πατέρας μου σηκωνόταν στις 4.30 κάθε πρωί, άνοιγε το diner του, στεκόταν όρθιος όλη μέρα και παρείχε τα απαραίτητα στην οικογένειά του. Λάτρευε την δουλειά του. Προσπαθώ να κάνω ό,τι κι εκείνος, αν και σε διαφορετικό χώρο.

Και σήμερα;
Μια καλή ταινία ή ένα καλό βιβλίο με πετάει σαν ελατήριο στο γραφείο μου για να ξεκινήσω κάτι νέο. Αλλά δεν κοιτάω ποτέ όσα έχω κάνει με μια αίσθηση εφησυχασμού ή έστω ικανοποίησης. Πάντα το σημαντικό είναι τι θα κάνω μετά.

Τι ταινίες σου αρέσουν πιο πολύ; Νουάρ να υποθέσω;
Κυρίως γουέστερν και περιπέτειες! Στα '60s: 'The Magnificent Seven', 'The Great Escape', 'Bullitt', 'The Dirty Dozen', 'The Wild Bunch'. John Sturges, Robert Aldrich, Peckinpah, Sergio Leone. Μάλλον υπάρχει κάποιο pattern εδώ, δε βρίσκεις;

Βιβλία διάβαζες;
Δεν είχα κάποιο αγαπημένο. Ήμουν movie freak όταν ήμουν πιτσιρικάς, αν και διάφοροι άνθρωποι προσπαθούσαν να με κάνουν να διαβάζω. Μια φίλη της μητέρας μου, η κυρία Πετρουλάκη, μια δασκάλα σε δημόσιο σχολείο της Washington, μου έδινε πολλά βιβλία όταν ήμουν μικρός. Τα έχω ακόμα στο γραφείο μου με τις σημειώσεις που έκανε για να μου δώσει έμπνευση. Οφείλω ένα μεγάλω ευχαριστώ στην Mrs. “Pet”.

Τι σε τρόμαζε τότε;
Ένα άδειο σπίτι. Ένα σκοτεινό υπόγειο. Τότε μισούσα τον εαυτό μου που φοβόμουν, αλλά τώρα ξέρω πως το μόνο που σήμαινε, ήταν πως είχα πολύ ζωντανή φαντασία.

Από τα δικά σου βιβλία ποιο είναι το πιο προσωπικό σου;
To 'Hard Revolution', στο οποίο δούλεψα πολύ σκληρά για πολύ καιρό. Δεν ήταν εμπορική επιτυχία, αλλά ελπίζω πως θα αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Το 'The Way Home' και το 'The Turnaround' είναι δύο πολύ προσωπικά βιβλία. Αυτά τα δύο δείχνουν να αποσπούν πολύ έντονες αντιδράσεις και από τους αναγνώστες. Γενικά ως συγγραφέας, θες τέτοιου είδους αντιδράσεις. Θες φυσικά να διαβάζουν τα βιβλία πολλοί άνθρωποι, αλλά πέρα από το entertainment, θες να τους κάνεις να νιώσουν και κάτι.

Ποιος χαρακτήρας σου άρεσε πριν δημιουργήσεις τους δικούς σου ντετέκτιβ;
Αφού ένας καθηγητής μου στο κολλέγιο, ο Charles Mish, με έμαθε να αγαπώ τα βιβλία και το crime fiction, διάβασα όλα τα βιβλία με τον Travis McGee από τον John MacDonald, το ένα καπάκι με το άλλο. Ο McGee είναι ο τύπος που οι περισσότεροι άντρες θέλουν να είναι. Ονόμασα ακόμα κι ένα από τα σκυλιά μου Travis. Το οποίο είναι περίεργο γιατί ο Travis (το σκυλί) είναι σκύλα.

Με τα τηλεοπτικά σενάρια πώς και ασχολήθηκες;
Είδα τον David Simon, τον οποίον μόλις που γνώριζα, σε μια κηδεία ενός κοινού φίλου και τον πήρα με το αμάξι μου για να πάμε μετά στο σπίτι της οικογένειας. Στη διαδρομή μου είπε ότι είχε πουλήσει έναν πιλότο στο ΗΒΟ που αφορούσε εμπόρους ναρκωτικών και αστυνομικούς. Είχε διαβάσει ένα βιβλίο μου, το 'The Sweet Forever', και πίστευε ότι θα ταίριαζα πολύ στη σειρά. Μου προσέφερε ένα σενάριο για την πρώτη σεζόν, και συμφώνησα να το κάνω. Κατέληξα να δουλεύω εκτενώς σαν σεναριογράφος και παραγωγός και στις πέντε σεζόν του Wire. Περιέργως, είναι πιθανότατα το ένα πράγμα για το οποίο θα με θυμούνται περισσότερο. Όμως τι ευκαιρία που ήταν! Είμαι πολύ περήφανος που ήμουν μέρος αυτού του πράγματος.

Πώς συγκρίνεται το να γράφεις για τηλεόραση με το να γράφεις βιβλία;
Ένας νοβελίστας γράφει μοναχικά. Ένας τηλεοπτικός σεναριογράφος δουλεύει με πολλούς ανθρώπους κάθε μέρα σε μια πιεσμένη ατμόσφαιρα. Ο νοβελίστας έχει περισσότερο έλεγχο στη δουλειά του και στο τελικό πρόϊόν. Ο σεναριογράφος πρέπει να αποδεχθεί ότι κάθε λέξη που γράφει δεν είναι χρυσός, και πως ό,τι φαντάζεται στη σελίδα μπορεί να καταλήξει με πολύ διαφορετικό τρόπο στην οθόνη. Μπορώ να διαχειριστώ και τα δύο αυτά σενάρια. Μου αρέσει να δουλεύω στο σινεμά και στην τηλεόραση, αλλά δεν υπάρχει τίποτα πιο ικανοποιητικό από το να τελειώνεις ένα βιβλίο, να βλέπεις το όνομά σου πάνω του, και να ξέρεις πως είναι δικό σου και μόνο δικό σου.

Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη σκηνή που δε μεταφράστηκε στην οθόνη με τον τρόπο που θα ήθελες;
Υπάρχουν κάποιες σκηνές που έγραψα στη διάρκεια αυτών των πέντε χρόνων που δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες μου. Αν δεν δούλεψαν, το φταίξιμο είναι δικό μου.

Για ποια σκηνή ένιωσες πιο περήφανος;
Το επεισόδιο 3x11 του Wire, το ‘Middle Ground’, είναι ένα προσωπικό μου αγαπημένο. Η σκηνή ανάμεσα στον Stringer Bell και τον Avon Barksdale στη σκεπή μες στη νύχτα, όταν λένε εμμέσως αντίο ο ένας στον άλλον, γυρίστηκε λέξη προς λέξη όπως την είχα γράψει, και αντιπροσωπεύει την καλύτερή μου δουλειά στη σειρά. Ο Joe Chapelle σκηνοθέτησε τη σκηνή αριστοτεχνικά, και ο Idris Elba με τον Wood Harris, και οι δύο έξοχοι ηθοποιοί, της έδωσαν ζωή.

Είναι γνωστό το φοβερό σνομπάρισμα του Wire από τις διάφορες ενώσεις που απονέμουν βραβεία. Ταυτόχρονα, εσύ έχεις κερδίσει βραβεία και για τα βιβλία σου και για την δουλειά σου στην τηλεόραση. Τι σημαίνουν για σένα;
Δύσκολο να πεις. Αυτά τα βραβεία μαζεύουν σκόνη σε διάφορα σημεία του σπιτιού μου. Δεν ξέρω τι να τα κάνω. Η αλήθεια είναι πως, αν πιστέψεις πως είσαι κάτι το ιδιαίτερο επειδή κέρδισες κάποιο βραβείο, παραληρείς. Αντιθέτως, αν πέσεις σε απόγνωση επειδή δεν κέρδισες κάτι, και πάλι παραληρείς. Όλα τα βραβεία είναι πολιτικά, και έτσι πρέπει να τα βλέπουμε. Αυτό που μετράει είναι η ίδια η δουλειά σου, και η ιδέα του να γράφεις κάτι με διάρκεια, που θα πιάσει τους μεταγενέστερους. Γράφοντας, προσπαθώ να ξεγελάσω το θάνατο. Και ταυτόχρονα ξέρω πως είναι μια άσκηση στη ματαιότητα.

Στο εξώφυλλο του άλμπουμ του ‘Beat Crazy’, ο Joe Jackson γράφει: «Αυτό το άλμπουμ αντιπροσωπεύει μια απεγνωσμένη προσπάθεια να βρούμε το νόημα του rock and roll. Βαθιά μέσα στις καρδιές μας γνωρίζαμε πως ήταν καταδικασμένη να αποτύχει. Η ερώτηση παραμένει: Γιατί προσπαθήσαμε;» Έχω παρόμοιες σκέψεις κάθε μέρα. Αλλά συνεχίζω να δουλεύω.

Μετανιώνεις για τίποτα;
Φυσικά.

.